Het is aan U om te bewijzen dat U nog Nederlander bent, ook als U enkel de Nederlandse nationaliteit heeft. Als U gevraagd word om te bewijzen dat U, of Uw kind, Nederlander is, wat kan er dan van U verwacht worden? Hier een korte samenvatting van documenten die U kunnen helpen.

Nederlands Paspoort
Uw Nederlands paspoort kan hierin een belangrijk document zijn. De overheid toetst bij afgifte van elke paspoort of de persoon (nog) Nederlands is. De datum van afgifte word dan ook gezien als de dag waarop U nog Nederlander was. Daarna, accepteert men het vaak ook nog wel als reisdocument maar soms niet altijd als bewijs van Uw nationaliteit. Immers had U de dag na afgifte iets kunnen doen waardoor U alsnog de Nederlandse nationaliteit verloor. Als men dit verdenkt, bewijs dan maar eens dat het niet zo is anders kan Uw paspoort worden ingetrokken en teruggeëist.

Voordat U een nieuw paspoort aanvraagt kunt U al kopietjes of scans van het oude paspoort maken en deze goed bewaren. U kunt heden bij het vernieuwen van Uw Nederlands paspoort vragen om deze onbruikbaar gemaakt terug te krijgen. Plak een post-it of bladwijzer op elke pagina met een visum/stempel/sticker met het verzoek die niet te knippen. Ook Uw naam, geboortedatum, en paspoort afgifte datum wilt U niet geknipt hebben. Heeft U ook andere, niet Nederlandse, paspoorten bewaar die dan ook.

Als U alleen de Nederlandse nationaliteit heeft.
Dan kan men eventueel in moeilijke situaties doordat U in het buitenland woont of heeft gewoond Uw nationaliteit in twijfel trekken. Wat U dan moet aantonen is dat U geen andere nationaliteit heeft (aangenomen). Dit kunt U doen door te laten zien dat in landen waar U gewoond heeft, of woont, U altijd een visum of verblijfsvergunning heeft gehad. Als U die nationaliteit had gehad dan had U geen visum of verblijfsvergunning gekregen. Heeft U geen stempel hiervan in Uw paspoort (sommige landen), of het oude paspoort niet meer omdat het gestolen of zo is, dan kunt U de immigratie autoriteiten van dat land vragen om een verklaring van Uw migratie geschiedenis. Of U kunt vragen om een verklaring dat U niet de nationaliteit heeft gekregen. Dit kan in sommige landen problematisch zijn. En al helemaal als U hier jaren later om verzoekt. Als U illegaal in het land woont dan is het zaak dat U dit aan de ambassade laat weten zodat U beiden een oplossing kunt vinden.

Als U ook een of meerdere andere nationaliteiten heeft.
Dan moet U bewijzen dat U voldeed aan een initiële uitzondering. Bijvoorbeeld omdat U de andere nationaliteit bij geboorte via een ouder heeft gekregen. Of omdat U bij naturalisatie aan een van de uitzonderingen in de Nederlandse wet voldeed. Omdat de situatie per persoon en tijdstip mbt wetswijzigingen kan verschillen hier wat algemene documenten die belangrijk kunnen zijn:

• Geboorteakte, van U, Uw kind, en soms Uw ouders, of zelfs grootouders.
• Al Uw (oude) paspoorten. Ook eventueel van Uw ouders, vooral rond de periode van Uw geboorte.
• Uw immigratiestatus nu en/of vroeger zoals eerder uitgelegd. Ook eventueel van Uw ouders.
• Uw Nederlandse of buitenlandse naturalisatie documenten, ook eventueel van Uw ouders.
• Huwelijk en scheidingsaktes, ook eventueel van Uw ou…. (U begrijpt het al)
• Overlijdensaktes
• Verklaring(en) van Nederlanderschap
• Nederlandse identiteitskaart(en)
• Oude verklaring(en) van Nederlander te willen blijven.
• Verklaringen van in- en uitschrijvingen Nederlandse gemeente(s).
• Bewijs van in- en uitschrijvingen in andere landen (* let op, zie hieronder).
• Oude diplomas en school verklaringen. Vooral mbt onderwijs in Nederland of Nederlands onderwijs in het buitenland.
• Documentatie mbt militaire dienst.
• Documentatie mbt Uw eerdere werk (vooral als dit voor een internationale organisatie was waarin Nederland vertegenwoordigd was of is)
• Overige bewijsstukken die als alternatief geaccepteerd kunnen worden, bvb belasting documentatie met Uw naam en (buitenlands) adres.

In- en Uitschrijven in het Buitenland
Veel Nederlandse ambtenaren kennen niet anders dan de Nederlandse burgerlijke administratie en denken vaak dat dit ook zo werkt in andere landen. Ondanks dat dit voor sommige buur- en Europese-landen wel klopt zijn er ook veel landen waar men geen burgerlijke stand en administratie kent. Er is dan vaak wel een soort van gemeente maar geen civiele registratie zoals in Nederland. Het is dan goed om bij de lokale autoriteiten bekend te staan en bij vertrek te vragen om een verklaring dat U er een periode heeft gewoond. Maar veel buitenlandse gemeentes zullen U hard uitlachen. Alternatieve documenten die U kunt verzamelen:

• Lokale belasting afschriften of fakturen (vooral makkelijk als deze jaarlijks zijn)
• Landelijke belasting documentatie met Uw naam en adres.
• Voor kinderen, een verklaring van de school met Uw lokaal adres (destijds).
• Verklaring van een arts of kliniek met vermelding van lokaal adres (destijds).
• Huurcontract/bewijs eigendom huis, of een verklaring met vermelding van alle namen.
• Gas, water, licht facturen/ontvangstbewijzen.
• Bankafschriften, liefst jaarlijks, met Uw lokaal adres (destijds).
• Overig

Het liefst heeft men dus bewijsstukken van een (lokale) overheidsinstantie. Alternatieven kunnen echter worden geaccepteerd maar worden gezien als ondersteunend.

Hoe lang bewaren?
Minimaal zo lang als tot afgifte van een nieuw Nederlands paspoort. Maar als men later denkt dat er fouten zijn gemaakt dan kan men alsnog om bewijsstukken vragen. Het komt soms voor dat een (klein)kind de nationaliteit van een (groot)ouder moet bewijzen. Dus, bewaar documenten die:

1. Uw nationaliteit(en) bevestigen.
2. Uw woongeschiedenis bevestigen.
3. Veranderingen in Uw burgerlijke status bevestiggen.

En dus niet alleen voor de persoon zelf, mogelijk moet men teruggaan en de Nederlandse nationaliteit van eerdere generaties bewijzen. Bewaar het, traceer het, verzamel het, en geef het later aan Uw (klein)kinderen.

Tip! Maak van alle (originele) documenten een kopie/scan en bewaar het op verschillende plekken. Eventueel bij familie elders. Zo kan een onverhoopte brand of diefstal niet nog rampzaliger worden.