De Nederlandse nationaliteitswet gaat veranderen. “Hoera!” Hoor ik… Maar wacht even… Dit zijn slechts kleine wijzigingen. Wanneer? 01 april 2022. Wat? Voor personen met een dubbele nationaliteit verandert er feitelijk maar één ding. De huidige 10-Jaren Klok versie 3 zal veranderen in een nieuwe 13-Jaren Klok versie 1. De enige verandering daarin is dat je nu niet het risico loopt je Nederlandse nationaliteit te verliezen na 10 jaar, maar na een ongelukkige 13 jaar . (Informatie over klokversies hier). Dit zorgt er in ieder geval voor dat als Uw paspoort voor één dag is verlopen, U zo niet ook meteen Uw nationaliteit verliest. Zoals gebeurde bij sommigen tijdens de Covid-19 sluitingen en vertragingen. Dat was de gedachte van de overheid achter deze verandering. Fair enough!

Is dat alles? Effectief ja. Nou, er is meer aan de hand. Er is nog een voorstel om de wet te wijzigen voor wie in Nederland staatloos is. Wanneer dit wet wordt, is op het moment van schrijven nog niet bekend, maar dit zal naar verwachting dit jaar zijn, ofwel voor 1 april ofwel later. Voor wie staatloos is in Nederland, informeer bij uw jurist/advocaat wat dat voor U betekent.

De wijziging van 1 april omvat ook een codificatie van iets dat al mogelijk is. Namelijk de mogelijkheid om met terugwerkende kracht uw Nederlandse nationaliteit terug te krijgen als U kunt aantonen dat het verlies destijds van invloed was op Uw gebruik van Uw EU-rechten (EU Vrij Verkeer), of als U echte plannen had om deze te gebruiken. Dit wordt beoordeeld en gebruikt door middel van een zogenaamde evenredigheidstoets en is/was al mogelijk na het vonnis van de Tjebbes zaak in 2019. Sterker nog, als je deze route overweegt, zou ik voorstellen dat aanvragen vóór 01 april goed is, misschien zelfs iets beter. Onze huidige klanten die deze route al gebruiken (die al een aanvraag hebben ingediend) zullen zover bekend niet worden beïnvloed door de nieuwe wetgeving. Dit wordt een nieuwe Optie, Artikel 6 lid 1p of 1q (afhankelijk van een andere eerdere wetswijziging).

We hadden gehoopt dat de politici naar ons, belangenorganisaties, non-profitorganisaties, evenals de Nederlandse vaste Commissie voor Justitie en Veiligheid en de Nederlandse Raad van State zouden hebben geluisterd en dit mogelijk hadden gemaakt voor iedereen die de Nederlandse nationaliteit heeft verloren, ongeacht hun EU-rechten. Het voorstel was echter zeer beperkt en wordt nu wet. Begrijp me niet verkeerd, het is een kleine stap in de goede richting.

Is dat het? Niet echt. Mensen met een dubbele nationaliteit kunnen nog steeds het slachtoffer worden van automatisch verlies. Zo niet via de secundaire methode van de 10/13-jarige klok, dan via de primaire methode wanneer ze een andere nationaliteit krijgen. Ook hier verliezen velen hun nationaliteit zonder dit te beseffen. Let op, er zijn een paar beperkte uitzonderingen mogelijk. Dit betekent ook dat de druk op de regering blijft bestaan ​​om systemen/wetten te creëren die de risicogroepen informeren en beschermen (mogelijk tegen minimale investeringen), en uiteindelijk hopelijk toch dubbele nationaliteit mogelijk maken, zoals de rest van Europa en moderne staten al doen. Met de rechterlijke uitspraken, adviezen van de Raad van State en politieke druk van enkele politieke partijen zien we nu al dat de regering (misschien met tegenzin) wat toegeeft. In het recente regeerakkoord is aangekondigd dat de wet mogelijk weer verandert en de 10/13-Jaar Klok kan worden afgeschaft. Het is echter te vroeg om op deze loutere aankondiging van het voornemen te rekenen. Dus, Nederlanders met een dubbele nationaliteit (of degenen die dit nastreven) en hun familie en vrienden moeten mondig blijven om ervoor te zorgen dat politici gevolg geven en daadwerkelijk leveren.

Interessante tijden….wordt dit een langzame start van het echt moderniseren van het Nederlandse nationaliteitsrecht, waardoor dubbele nationaliteit mogelijk wordt? Of blijven we slechts kleine geforceerde aanpassingen maken zodat de al complexe wetgeving slechts nog meer verwarrend en complex wordt?

Kris von Habsburg
Specialist Dutch Nationality Lawyer (jurist)
Habsburg Legal Services Ltd